Vücudun soğutma sistemi olarak adlandırılabilecek terleme, ileri boyutlara gittiği vakit hem rahatsızlık verir hem de başka hastalıkların habercisi olabilir. Peki, aşırı terlemenin sebepleri nelerdir? Aşırı terleme nasıl geçer? Aşırı terleme tedavisi olarak botoks uygulaması nedir? İşte, aşırı terlemeye ilişkin tüm detaylar...
Aşırı terleme hastalığı (Hiperhidroz) nedir?
Sağlıklı insan vücudunda terleme olur. Terlemek vücudun sıcaklık dengesini koruyan doğal bir süreçtir. Ter vücuttan bazı zararlı maddelerin ve fazla tuzun atılmasını sağlar. Vücut sıcaklığı herhangi bir nedene bağlı olarak artarsa, beyinde hipotalamus bölgesi (termostat gibi) bunu hisseder ve sempatik sinirlerle ter bezlerine uyarı gönderir.
Ter bezlerinden salınan ter fizik kuralları gereği deriden sıcaklık alarak buharlaşır ve vücudun aşırı ısınması düzelir. Ter bezleri ekrin ve apokrin olmak üzere ikiye ayrılırlar.
1.Ekrin Ter Bezleri;
Vücudumuzda 2-6 milyon civarında ekrin ter bezi bulunmaktadır. Yani vücudumuzun hemen hemen her yerinde yaygın bir şekilde vardır. Genellikle avuç içleri, ayak tabanları ve koltuk altında bulunurlar. Epidermisin alt kısmından gelmektedirler. Ter bezlerinin ter salgısını sağlayan glomerül bölümünde bulunurlar. Glomerül bölümünde derinin katlarında bulunmaktadır. Ter salgısı Glomerül bölgesindeki epitel hücreler tarafından hazırlanır. Bu ter salgısı kıvrımlı bir kanal sayesinde derinin üstüne boşaltılır.
2.Apokrin Ter Bezleri;
Apokrin ter bezleri aslında ekrin ter bezleri ile benzerlik göstermektedir. Farklı özellikleri, apokrin ter bezlerinin vücut da bulunduğu yerlerdir. Apokrin ter bezleri göğüs ucu, koltuk altı, anus çevresi, memenin areolası, göz kapakları, genital bölgelerde bulunur. Bu bölgelere ait özel kokular oluşturmaktadır.
Ancak aşırı terlemek hastalık habercisi olabilir. Başta enfeksiyon hastalıkları, tüberküloz olmak üzere tiroid bezinin aşırı çalıştığı hipertiroidi durumlarında ve bazı diğer hormon hastalıklarında aşırı terleme sık rastlanan bir durumdur. Bu gibi durumlarda mutlaka doktorunuza görünmeniz gerekir.
Aşırı terleme neden olur?
Terleme vücudun serin kalmasını sağlayan bir sistemdir. Genellikle doğal karşılanan bu durum aşırıya kaçıyorsa hastalık belirtisi olabilir. İnsan vücudunun sıcak ortamlarda, egzersiz yaparken, sinirli, heyecanlı olduğu durumlarda, utandığında ya da korktuğunda terlemesi normal karşılanır. Ancak bu belirtilerin dışında birden bire aşırı terleme oluyorsa hastalık belirtisi olabilir. Hiperhidroz ter bezlerinin aşırı aktivasyonu sonucunda oluşmaktadır. Kontrol edilemeyen bu terlemeler fiziksel ve duygusal rahatsızlıklara sebep olabilir. Aşırı terlemeye sebep olan hiperhidrozlar ikiye ayrılırlar.
Birincil tip hiperhidroz;
Ter bezlerinin aşırı aktif olması sonucunda oluşan terlemedir. Bu tip hiperhidrozda ter bezeleri normale oranla 4-5 kat daha hızlı çalışıyor olabilir.
İkincil tip hiperhidroz;
Bu tip terlemeler hastalık habercisidir. Genellikle koltuk altlarını sonrasında tüm vücudu etkiler. Aşırı terlemenin altında yatan diğer sebepler ise aşağıdaki şekildedir;
-Akciğer rahatsızlıkları
-Ateş ve enfeksiyonlar, tüberküloz
-Baharatlı yiyecekler
-Çocuklarda C ve D vitamini eksiklikleri
-Diyabet
-Duygusal ya da stresli durumlar (kaygı)
-Düşük kan şekeri (hipoglisemi)
-Egzersiz
-Hipertiroidi (Tiroid bezinin normalden fazla çalışması.)
-Kafein
-Kalp hastalığı
-Kanser (Bazı kanser türleri.)
-Kompleks bölgesel ağrı sendromu (KBAS)
-Menopoz
-Obezite veya fazla kilolar
-Tiroid hormonu, morfin, ağrı kesici, ateş düşürücü ya da antidepresan gibi bazı ilaç türleri
-Yüksek hava sıcaklığı
Aşırı terleme psikolojik nedenlere bağlı olabilir mi?
Aşırı terleme her insanı psikolojik olarak olumsuz derecede etkilemektedir. Bu durum kişinin sosyal hayatını oldukça zorlayan, hayat kalitesini düşüren bir sorundur. Terleyen kişi bulunduğu her ortamda aşırı terleyeceğini düşünüp endişelenmeye başlar ve bu durumda aşırı terlemeyi beraberinde getirir.
Aşırı terlemenin en yoğun olduğu dönemlerden biri de ergenlik dönemidir. Sosyal ve özel ilişkilerin önemli olduğu bu dönemde özgüven eksikliğine, çekingenliğe sebep olabilir. Bu gibi durumlar psikolojik sorunlara yol açar.
Aşırı terleme özellikle yüz, koltukaltı, avuç içi ve ayak tabanlarında görülür. Bu bölgeler ter bezlerinin en yoğun olduğu bölgelerdir ve beyinden gelen sinyallere daha duyarlıdır.
Terleme problemi yaşayan kişilerin en çok rahatsız olduğu konulardan birisi de terin kokmasıdır. Kişiyi toplum içerisinde sıkıntılı bir ruh haline sokar. Bu stresli durum vücut da bulunan bakterilerin çoğalmasına sebep olur.
Aşırı terleme nasıl engellenebilir?
Öncelik olarak terleme sebebi araştırılmalıdır. Eğer aşırı terlemenin altında yatan bir hastalık varsa mutlaka bir doktora yardımı alınmalıdır.
Egzersiz, hava sıcaklığı, ergenlik gibi problemlerden kaynaklı terlemeler ise, terlemeyi engelleyecek ilk yöntem krem, deodorant ve solüsyonların kullanımı olmalıdır. Bu yöntem maalesef kısa süreli bir çözüm olur sık sık kullanılması gerekir. Terleyen kişinin hafif giysiler tercih etmesi gerekir. Bir başka yöntem ise iyontoforez yöntemidir. Küçük bir su banyosunda hastanın el ve ayaklarına elektrik akımı verilir. Tabi bu akım oldukça düşük düzeydedir. Bir defa uygulamakla terlemeye cevap vermese de seans sayısı arttıkça hastalığın düzelmesinde oldukça etkili olduğu fark edilebilir. Bir de son dönemler de çok yaygın olan bir tedavi şekli vardır. Botoks tedavisi…
Aşırı terlemeye botoks tedavisi!
Aşırı terleme olan bölgeye (el ayası, koltukaltı veya ayak tabanı) iyot-nişasta testi yapıldıktan sonra 10-15 noktaya toplamda 100-150 ünite botoks enjekte edilir. Ancak Botoks etkisini 6 ay içerisinde kaybeder. Herhangi bir sağlık problemine yol açan bir uygulama değildir. Yine de gebelerde kullanılması tavsiye edilmez.
| 
